Procedury w zatrudnieniu cudzoziemców – co trzeba o nich wiedzieć?
Procedury w zatrudnianiu cudzoziemców różniÄ… siÄ™ miÄ™dzy sobÄ…. Na dobór formalnoÅ›ci wpÅ‚ywajÄ… różne czynniki. Jednym z kluczowych aspektów jest obywatelstwo. Cudzoziemców spoza UE oraz EOG dzieli siÄ™ na 2 grupy. Do pierwszej z nich zalicza siÄ™:
- RosjÄ™,
- UkrainÄ™,
- Białoruś,
- GruzjÄ™,
- Mołdawię,
- ArmeniÄ™.
W przypadku osób pochodzÄ…cych z tych paÅ„stw ważna jest legalizacja pobytu, a także zÅ‚ożenie wniosku o wydanie oÅ›wiadczenia o powierzeniu wykonywania pracy. Aby uzyskać oÅ›wiadczenie pracodawca musi zÅ‚ożyć dokumenty w starostwie ze wzglÄ™du na siedzibÄ™ firmy.
W przypadku paÅ„stw należących do drugiej grupy przeprowadza siÄ™ test rynku, skÅ‚ada siÄ™ wniosek o zezwolenie na pracÄ™ na podstawie wydanej informacji przez starostÄ™, a nastÄ™pnie kandydat stara siÄ™ w konsulacie o odpowiedni rodzaj wizy. Wniosek o zezwolenie na pracÄ™ skÅ‚ada siÄ™ do urzÄ™du wojewódzkiego. W szczególnych przypadkach decyzjÄ™ wydaje Wojewoda Mazowiecki.
Niektórzy cudzoziemcy z drugiej grupy mogÄ… zostać zatrudnieni w Polsce bez koniecznoÅ›ci przeprowadzania testu rynku. Taka sytuacja dotyczy zawodów, które zostaÅ‚y wyszczególnione przez starostÄ™ w rozporzÄ…dzeniu lub zaÅ‚Ä…czniku do rozporzÄ…dzenia Ministra Polityki SpoÅ‚ecznej i Pracy. DziÄ™ki temu uzupeÅ‚nienie braków kadrowych staje siÄ™ Å‚atwiejsze.
Jak wyglÄ…da procedura zatrudnienia cudzoziemca z kartÄ… pobytu wydanÄ… na innego pracodawcÄ™, kiedy zmienia pracÄ™ ?
Cudzoziemcy, którzy zostali zatrudnieni na podstawie karty pobytu wydanej na konkretnego pracodawcÄ™ i chcÄ… zÅ‚ożyć wypowiedzenie, żeby zatrudnić siÄ™ w innej firmie, muszÄ… zÅ‚ożyć pisemne powiadomienie do wÅ‚aÅ›ciwego wojewody. Na dopeÅ‚nienie formalnoÅ›ci cudzoziemcowi przysÅ‚uguje 15 dni roboczych od daty ukoÅ„czenia pracy. Aby legalnie zatrudnić takÄ… osobÄ™, pracodawca musi przekazać kandydatowi niezbÄ™dne informacje, na podstawie których przyszÅ‚y pracownik bÄ™dzie mógÅ‚ wnioskować o wydanie nowego zezwolenia jednolitego. W tej sytuacji obywatele innych krajów majÄ… 30 dni kalendarzowych na dopeÅ‚nienie obowiÄ…zku.
OczekujÄ…c na wydanie nowego pozwolenia, cudzoziemcy mogÄ… podjąć nowe zatrudnienie. Obywatele paÅ„stw należących do pierwszej grupy powinni zwrócić siÄ™ do nowego pracodawcy z proÅ›bÄ… o rejestracjÄ™ oÅ›wiadczenia o powierzeniu wykonywania pracy. Dotyczy to jedynie osób, które przepracowaÅ‚y mniej niż 6 miesiÄ™cy w ostatnich 12 miesiÄ…cach.
W przypadku cudzoziemców z drugiej grupy trzeba zÅ‚ożyć wniosek o zezwolenie na pracÄ™ typu A. Wydaje siÄ™ je na wniosek pracodawcy, a jego maksymalna ważność wynosi 3 lata. Zatrudnienie pracownika przed dopeÅ‚nieniem wszystkich formalnoÅ›ci zwiÄ…zanych z legalizacjÄ… pobytu oraz zatrudnienia jest niezgodne z prawem.
Czy procedura zwiÄ…zana ze zmianÄ… warunków zatrudnienia i pracy jest zawsze identyczna?
Zarówno zezwolenie na pracÄ™, jak i oÅ›wiadczenie o powierzeniu zatrudnienia cudzoziemca, wymagajÄ… aktualizacji, jeÅ›li zachodzÄ… zmiany w ustaleniach. Aby zapewnić legalne zatrudnienie swoim pracownikom, pracodawca jest zobowiÄ…zany do powiadomienia urzÄ™du, a także zÅ‚ożenia wniosku o wydanie nowej decyzji. IstniejÄ… jednak wyjÄ…tki od takiego postÄ™powania.
Wydanie nowego pozwolenia nie jest wymagane, gdy zachodzi jedna z poniższych okoliczności:
- zastÄ…pienie umowy zlecenie umowÄ… o pracÄ™;
- powierzenie wykonywania innych czynnoÅ›ci niż te, wymienione w zezwoleniu/oÅ›wiadczeniu, pod warunkiem, że zmiana bÄ™dzie trwaÅ‚a krócej niż 30 dni w roku kalendarzowym;
- obniżenie wymiary godzin, jeżeli osoba jest zatrudniona na podstawie zezwolenia o pracę.
Jeżeli wystąpi jedna z wymienionych wyżej sytuacji, pracodawca ma 7 dni na pisemne powiadomienie instytucji. Za niedopełnienie formalności, przedsiębiorca może zostać ukarany karą grzywny lub pozbawienia wolności.
Osoby zatrudnione na podstawie zezwolenia na pobyt i pracÄ™ skÅ‚adajÄ… samodzielnie wniosek o wydanie nowego pozwolenia. Jedynym wyjÄ…tkiem jest tutaj zmiana umowy cywilnoprawnej na umowÄ™ o pracÄ™. Pracodawca jest zobligowany, żeby przekazać obywatelowi spoza UE dokumenty niezbÄ™dne do zÅ‚ożenia wniosku. Poza tym zmiana warunków pracy może nastÄ…pić dopiero po wydaniu nowego oÅ›wiadczenia/zezwolenia.
Czy starosta może odmówić pracodawcy wpisania oÅ›wiadczenia o powierzeniu wykonywania pracy do rejestru?
Starosta może odmówić rejestracji oÅ›wiadczenia w 3 przypadkach:
- podmiot nie wykonaÅ‚ należycie swoich obowiÄ…zków zwiÄ…zanych z prowadzeniem dziaÅ‚alnoÅ›ci lub powierzaniem pracy cudzoziemcom;
- okoliczności wskazują na to, że wniosek został złożony z pozoru;
- cudzoziemiec będzie korzystał z pozwolenia w innym celu niż świadczenie pracy na rzecz konkretnego przedsiębiorstwa.
Od kiedy procedura związana z przedłużeniem zezwolenia na pracę gwarantuje cudzoziemcowi legalne zatrudnienie?
Jeżeli pracodawca wystÄ…pi z wnioskiem o przedÅ‚użenie zezwolenia na pracÄ™ i dopeÅ‚ni niezbÄ™dnych formalnoÅ›ci lub uzupeÅ‚ni braki w terminie, cudzoziemiec pracuje legalnie od dnia, w którym zostaÅ‚ zÅ‚ożony wniosek.
Ile trzeba czekać na wydanie informacji przez starostę, jeśli występuje konieczność przeprowadzenia testu rynku?
Starosta wydaje informacje w ciÄ…gu 14 dni od momentu rejestracji ogÅ‚oszenia, jeÅ›li wÅ›ród bezrobotnych brakuje osób z odpowiednimi kwalifikacjami. Jeżeli urzÄ…d prowadzi rekrutacjÄ™, decyzja zapada w ciÄ…gu 21 dni.
Czy można zarejestrować oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi z datą wsteczną rozpoczęcia pracy?
Zgodnie z obowiÄ…zujÄ…cymi przepisami oÅ›wiadczenie o powierzeniu wykonywania obowiÄ…zków cudzoziemcowi można zarejestrować tylko z przyszÅ‚Ä… datÄ…. Wykonywanie obowiÄ…zków sÅ‚użbowych przed rejestracjÄ… jest nielegalne. Grożą za to poważne sankcje.